Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Cengiz Bahadır, eklemlerin ciddi zarar gördüğü durumlarda protez ameliyatlarının etkili bir çözüm sağladığını belirtiyor. Ancak bu operasyonlardan sonra fizik tedavi uygulanmasının büyük önem taşıdığını ifade ediyor. Gelişen cerrahi teknikler ve biyomekanik anlayış sayesinde kalça ve diz protezleri çok sık uygulanmaya başlandı. Bu operasyonların başarı oranları oldukça yüksek. Ancak omuz protezi gibi daha az uygulanan operasyonlarda başarı oranları daha düşüktür.
Protez ameliyatlarının ne zaman yapılması gerektiği, hastanın durumuna ve hastalığın ciddiyetine bağlıdır. Doç. Dr. Bahadır, yaşam kalitesi çok etkilenmemişse genellikle 65 yaşından önce protez önerilmediğini belirtiyor. Çünkü hasta ömrü boyunca protezle yaşayacak ve geri dönüş mümkün olmayacak. Bu nedenle hastaların iyi seçilmesi ve alternatif tedavi yöntemlerinin denenmesi önemlidir. Aksi halde, ameliyat sonrası komplikasyon oranları artabilir ve başarı oranı düşebilir.
Başarılı bir kalça veya diz protezi operasyonu geçiren hastalar, aktivite düzeyine göre 15-25 yıl boyunca protezlerini kullanabilirler. Genç hastalarda aktivite yüksek olduğu için protezler daha kısa sürede gevşeyebilir ve revizyon cerrahisi gerekebilir. Ancak bu ikinci ameliyatların başarı oranları genellikle daha düşüktür.
Bir protez operasyonunun başarısını etkileyen faktörler arasında doğru hasta seçimi, cerrahi teknik ve ameliyat öncesi-sonrası uygulanan fizik tedavi yer alıyor. Ameliyat öncesi ve sonrası fizik tedavi rehabilitasyonu, eklemlerin zayıfladığı durumlarda son derece önemlidir. Eklem hareketliliğinin artırılması ve kasların güçlendirilmesi, operasyon sonrası hastanın fonksiyonel başarı sağlaması açısından kritik öneme sahiptir.
Ameliyat sonrası fizik tedavi rehabilitasyonu, hastanın ağrısını azaltır, ödemi giderir ve eklem hareket kısıtlılığını açar. Genellikle 20-30 seanslık bir program yeterli olmaktadır. Bu sayede hastanın eklemi hem ağrısız hem de işlevsel hale gelir. Fizik tedavi, protezin uzun ömürlü olmasını ve komplikasyon oranlarının düşmesini sağlar. Bu nedenle hastaların, ameliyat sonrası fizik tedavi rehabilitasyon süreçlerine dikkat etmeleri gerekmektedir.
