Prof. Dr. Abdullah Erdoğan, Türkiye'de akciğer kanserinin erkeklerde en yaygın kanser türü olduğunu ifade etti. Sağlık Bakanlığı'nın 2023-2024 verilerine göre, toplam yeni kanser vakalarının 250 bin civarında olacağı tahmin ediliyor. Kansere bağlı ölümler ise 132 bin ile 140 bin arasında değişiyor. Akciğer kanseri, erkeklerde ilk sırayı alırken, kadınlarda ise 4-5. sıralarda yer alıyor. Erkeklerde görülme oranı 56,7/100 bin kişi ve toplam kanser vakalarının yaklaşık yüzde 20-25'ini oluşturuyor.
Son beş yılda akciğer kanseri vaka sayısında bir artış yaşandığını dile getiren Erdoğan, 2020 verilerine göre yıllık yeni vaka sayısının 25-30 bin civarında olduğunu, 2024 yılına gelindiğinde bu rakamın nüfus artışı ve sigara kullanımı nedeniyle yüzde 10-15 oranında yükselebileceğini belirtti. Endüstriyel bölgelerde ise bu oran 3/100 binden 66/100 bine kadar çıkabiliyor, bu da hava kirliliği ve radon maruziyetinin etkilerini ortaya koyuyor. Kadınlarda ise sigara kullanımındaki artış, vaka sayısının her yıl yüzde 5-7 oranında yükselmesine neden olmaktadır.
Akciğer kanseri, Türkiye'deki kanser ölümlerinin yüzde 25-30'unu oluşturuyor ve sigara bu vakaların yüzde 80-90'ından sorumlu. Hastalığın belirtileri arasında öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve kilo kaybı yer alıyor. Ancak bu belirtiler erken evrede fark edilmesi zor olabiliyor. 50-80 yaş arası, 20 paket-yıl sigara öyküsü olan bireyler için düşük doz bilgisayarlı tomografi taraması büyük önem taşıyor. Bu tarama ile erken evrede tanı konulan hastalarda sağkalım oranı yüzde 60-90'a kadar çıkabiliyor.
Son yıllarda tedavi imkanlarındaki gelişmeler de umut verici. İmmünoterapi ve hedefe yönelik tedavilerle sağkalım oranları yüzde 44 oranında artış göstermiştir. Ancak bu ilerlemelerin sürdürülebilir olması için farkındalık ve erişilebilir tarama programlarının hayata geçirilmesi gerekiyor. Akciğer kanserinin büyük ölçüde önlenebilir bir hastalık olduğuna dikkat çeken Erdoğan, sigara ve tütün ürünlerinin bırakılmasının önemini vurguladı. Sigara içenler, akciğer kanseri riski açısından içmeyenlere göre 20-25 kat daha fazla risk altındadır. Sigara bırakıldığında, bu risk hızla azalmakta ve 10-15 yıl içinde içmeyenlerin seviyesine yaklaşmaktadır. Ayrıca, sigarayı bırakmanın kanser teşhisi konulduktan sonra bile sağkalımı ortalama 22 ay uzattığı araştırmalarla gösterilmiştir.
