Dr. Bahçacı'dan 4 Şubat Dünya Kanser Günü Açıklaması

İl Sağlık Müdürü Dr. Bahçacı;
Günümüzde kanser hastalığı hem dünyada hem ülkemizde ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Dünya genelinde yaklaşık her 6 ölümden biri, ülkemizde ise her 5 ölümden biri kanser nedeniyle gerçekleşmektedir.
Kanserden ölümlerin yaklaşık üçte biri; tütün kullanımı, yüksek beden kitle indeksi (fazla kilolu ya da şişman/obez olma), meyve ve sebzeden fakir beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve alkol tüketimi gibi başlıca beş davranışsal ve beslenme ile ilgili risk faktöründen kaynaklanmaktadır. Oysa günümüzde kanserlerin %30-50’ye yakınının, risk faktörlerinden kaçınma ve mevcut kanıta dayalı önleme stratejilerinin uygulanması yoluyla önlenebilir durumda olduğu bilinmektedir. Ayrıca, erken tanı konmuş ve uygun şekilde tedavi edilmişse birçok kanserin iyileşme olasılığı da yüksektir.
Tütün kullanımı, kanser gelişimi yönünden en önemli risk faktörü olup kansere bağlı ölümlerin yaklaşık %22’sinden sorumludur. Akciğer kanserinin yanı sıra özefagus, mesane, böbrek, pankreas, mide, serviks (rahim ağzı) kanserlerinden de sorumlu olduğu bilinen tütün kullanımı, hangi yaşta olursa olsun terk edildiğinde kişinin yaşam kalitesi ve yaşam süresi üzerinde anlamlı bir fark yaratmaktadır

Obezite ve kanser ilişkisine dair yapılmış çok sayıda epidemiyolojik çalışma obezitenin kansere neden olmasının yanı sıra kanser tedavisine yanıtın azalmasına, hastalık seyrinin bozulmasına ve artmış ölüm oranlarına neden olduğunu da ortaya koymaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, sağlıklı bir kiloyu korumak ve fiziksel olarak aktif olmakla bağırsak, meme, rahim, yumurtalık, pankreas, yemek borusu, böbrek, karaciğer, safra kesesi kanserlerinin gelişim riski önemli ölçüde azaltılabilmektedir. Yaşam tarzı değişiklikleri (örneğin günlük 30-40 dakikalık yürüyüşler, liften zengin meyve sebze ağırlıklı beslenme gibi) ile kansere karşı anlamlı risk azaltımı sağlanması mümkündür.

Sindirim ve boşaltım sisteminin farklı türde kanserleri ile ilişkisi olduğu ispatlanmış olan alkol tüketimi, kanser gelişim riskini azaltmada bireysel farkındalık ve çaba ile önemli oranda önlenme şansına sahiptir.

Dünya genelinde en sık izlenen kanser türü olan cilt kanserine yönelik alınacak önlemler (Güneşin ultraviyole ışınlarına maruziyeti azaltacak şekilde uygun şapka, gözlük, güneş kremi, koruyucu giysiler kullanılması, güneş ışınlarının zararlı etkilerinin en yoğun hissedildiği saatlerde doğrudan bunlara maruz kalınmaması gibi) ile anlamlı risk azaltımı sağlanabilmektedir.

Sonuç itibariyle; kansere yol açabileceği kanıtlanmış risk faktörlerinin farkına vararak, bunlardan korunmada bireysel ve toplumsal bazda yapılacaklar konusunda bilgilenerek, önleme çabalarını kararlılıkla sürdürerek ileri dönemlerde daha da büyük bir toplumsal yük haline gelmesi beklenen kanserle savaşımda önemli kazanımlar elde edileceğine şüphe yoktur.

Ulusal Kanser Tarama Programı

Kanser hastalığı ile mücadele etmek, erken safhada tanı koymak ve halkın bilinçlenmesini sağlamak amacıyla Bakanlığımız 2013 yılında ülke genelinde Ulusal Kanser Tarama Programı başlatmıştır. Bu kapsamda ilimizde 7 adet Kanser Erken Teşhis ve Tanı Merkezi (Akdeniz, Toroslar, Yenişehir, Mezitli, Tarsus, Anamur ve Erdemli) hizmet vermektedir. Ayrıca Aile Hekimlerimiz ve yataklı sağlık tesislerimiz hem koruma hem de tedavi anlamında vatandaşlarımıza gerekli desteği sağlamaktadır.

Mersin’de, 2013 yılından bu yana 174.163 kadına meme kanseri (mamografi), 230.568 kadına rahim ağzı kanseri, 437.278 kişiyede kolon kanseri taraması yapılmıştır.

Ayrıca Çukurova Kalkınma Ajansına hazırladığımız proje kapsamında hizmete alınan mobil mamografi tarama aracı Tarsus ilçemizde, gerek görülmesi durumunda diğer ilçelerimizde vatandaşlarımızın ayağına kadar giderek hizmet veriyor. Gezici sağlık ekiplerimiz kırsalda yaşayan vatandaşlarımızı evlerinde ziyaret ederek isteyenleri ücretsiz olarak KETEM lere taşımakta ve gerekli tetkikleri de ücretsiz olarak yapılmaktadır.
Vatandaşlarımız aile hekimlerine ve KETEM lere müracat ederek tarama programlarından ücretsiz olarak faydalanabilirler.
Dr.Sinan BAHÇACI
İl Sağlık Müdürü