Tarihi Belgeler Işığında Ermeni Olayları Uluslararası Sempozyumu, 1915 olaylarının 100. yıl dönümünde İstanbul Aydın Üniversitesi'nde gerçekleştirildi. Sempozyumda, Türkiye ve diğer ülkelerden akademisyenler ile diplomatlar bir araya geldi. Eski Büyükelçi Ömer Engin Lütem, Avrupa'nın Ermeni Olayları konusundaki ikiyüzlü yaklaşımını eleştirerek, soykırım iddialarının Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne tam üyeliğini engellemek amacıyla bazı ülkeler tarafından kullanıldığını ifade etti.
Sürgün kararının arka planı
Lütem, tehcirin 100. yılı dolayısıyla yapılan etkinliklerin, 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendirerek Türkiye'ye karşı suçlamalar yöneltmek amacı taşıdığını belirtti. Doğu Anadolu'daki karışıklıkların önlenmesi için Ermenilerin tehcir edildiğini vurgulayan Lütem, o dönemdeki milliyetçi hareketlerin etkisiyle Ermenilerin bağımsızlık talep ettiklerini, ancak Osmanlı İmparatorluğu’na başkaldırdıklarını kaydetti. Lütem, bu olayların sonucunda bölgedeki karışıklıkların önlenmesi için alınan sürgün kararının, o günün koşulları dikkate alındığında zor bir uygulama olduğunu ifade etti.
Almanların rolü tartışmalı
Lütem, 1915'te Ermeni tehcirinde Alman subaylarının etkisinin olup olmadığına dair iddiaların belgelere dayanmadan ileri sürüldüğünü belirtti. Osmanlı İmparatorluğu'nun müttefiki olan Almanya'nın, Osmanlı ordusuna yardım ettiğini ancak tehcir kararının son olarak Osmanlı tarafından alındığını vurguladı. Sempozyumun açılışında İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Mustafa Aydın, arşivlerin açılmasına hazır olduklarını belirterek, geçmişin doğru bir şekilde detaylandırılmasının gerekliliğine işaret etti.