Kızılırmak Deltası'nda manda yetiştiriciliği, bilimsel destekle markalaşma yolunda önemli adımlar atıyor. Türkiye'nin en fazla manda varlığına sahip ili olan Samsun'da, yaklaşık 26 bin 600 baş manda bulunmasına rağmen, ürünlerin markasız ve düşük katma değerle satılması, üreticilerin en büyük sorunları arasında yer alıyor. "Mandadan Markaya" projesi çerçevesinde bu sıkıntının aşılması için akademik bilgi ile yerel deneyimlerin bir araya getirilmesi planlanıyor. Proje kapsamında, Samsun'a özgü manda ürünleri için coğrafi işaret süreci başlatılacak ve böylece ürünlerin kalite ile menşe güvencesi sağlanacak. Ayrıca pazar araştırmaları, ambalaj tasarımı çalışmaları ve online satış kanallarının kullanılmasıyla ürünlerin ticari değeri artırılacak. Üreticilere hijyenik sağım, doğru yemleme ve modern dölleme yönetimi gibi konularda kapsamlı eğitimler verilecektir.
Proje Bilgilendirme Toplantısı Yapıldı
Kızılırmak Deltası'nda manda üreticileri, proje ortakları ve akademisyenlerin katılımıyla bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi. Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ali Kemal Ayan, "Mandadan Markaya" projesinin ilk olarak 2005 yılında başlatılan Manda Sevdamız projesiyle başladığını belirtti. Ayan, bu projenin Birleşmiş Milletlerin Küresel Çevre Fonu destekli olduğunu ve manda sürülerinin sayısının arttığını ifade etti. Manda sütü ve etinden elde edilen ürünlerin çeşitlendirilmesi ve pazar değerlerinin artırılması ihtiyacının doğduğunu ve bu ihtiyacı karşılamak için tüm kurumların iş birliğiyle çalışıldığını vurguladı. Ayrıca, mandanın ekosistem mühendisliği açısından da önemli bir rolü olduğunu belirtti.
Ekonomik Sıkıntılar ve Süt Verimi
Samsun Damızlık Manda Yetiştiriciler Birliği Temsilcisi İsmail Metin, 2008 yılında kurulduğunda Samsun'daki manda sayısının 7 bin olduğunu, şu an ise bu sayının 19 bine düştüğünü ifade etti. Ekonomik sıkıntıların ve yırtıcı hayvanların beslenme alanındaki kayıpların manda sayısını etkilediğine dikkat çekti. Markalaşma sürecinde süt veriminin artırılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Türkiye genelinde 30 bin manda için ıslah projeleri yürütüldüğünü ve Samsun'daki 4 bin mandanın bu projeye dahil olduğunu belirtti.
Kırsal Kalkınma Hedefleri
Projenin önemli hedeflerinden biri de kırsalda istihdamı artırmak. Bu kapsamda 50 kadın ve genç üreticiye özel eğitimler, mentorluk çalışmaları ve destek bilgilendirmeleri sağlanacak. Engiz Kadın Girişimi Kooperatifi'nin katkısıyla üretici örgütlenmesi ve kooperatifleşmenin güçlendirilmesi amaçlanıyor.
Gelir Artışı Beklentisi
"Mandadan Markaya" projesinin sonunda manda ürünleri için güçlü ve tanınabilir bir marka kimliği oluşturulması hedefleniyor. Projenin tamamlanmasıyla birlikte bölgedeki üreticilerin toplam gelirinde yaklaşık 150 bin dolarlık bir artış sağlanması bekleniyor. Yerel festivaller, tadım etkinlikleri ve sosyal medya kampanyaları aracılığıyla manda ürünlerinin hem ekolojik değeri hem de sağlık açısından faydaları kamuoyuna tanıtılacak. Yetkililer, projenin Kızılırmak Deltası'ndaki sürdürülebilir tarım ve hayvancılık adına örnek bir model oluşturacağını belirtti. Projenin tanıtım toplantısında ayrıca OMÜ Yerel Eylem Grubu Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Erel, Bafra Doğa Koruma ve Milli Parklar Şefliği'nde görevli Cengiz Akyüz ve OMÜ Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümünden Doç. Dr. Bakiye Kılıç Topuz da bir sunum yaptı. Toplantı, manda ürünlerinin sunumu ile sona erdi.
