Tokat’ın Reşadiye ilçesinde yer alan Tomağan Mezarlığı, Anadolu’daki beylikler dönemine ait önemli olayları aydınlatan yeni araştırmalara ev sahipliği yapıyor. Türkiye Selçuklu Devleti’nin çöküşünün ardından kurulan Tacettinoğulları ve Hacıemiroğulları arasında yaşanan kanlı savaş, bu mezarlığın tarihi önemini artırıyor.
Baba-Oğul Mücadelesi Savaşa Dönüştü
Kaynaklara göre, Hacıemiroğulları Beyliği'nin hükümdarı Hacı Emir İbrahim Bey, hastalandığında oğlu Süleyman Bey'i beyliğin başına geçiriyor. İyileştikten sonra yönetimi geri almak istemesi, baba-oğul arasında siyasi bir mücadeleye yol açıyor. Bu durumu fırsat bilen Tacettinoğulları Beyi Tacettin Bey, Niksar’dan 12 bin kişilik ordusuyla savaş için harekete geçiyor.
Tomağan'da Kurulan Pusu Tarihi Değiştirdi
Süleyman Bey, Tacettin Bey’in ilerlediği haberini alınca ordusuyla birlikte Tomağan Mezarlığı civarında pusu kuruyor. Gerçekleşen çarpışmada Tacettin Bey’in ordusu ağır kayıplar veriyor ve yaklaşık 3 bin askeriyle birlikte Tacettin Bey de savaşta hayatını kaybediyor. Bu olayla birlikte bölgedeki güç dengesi Hacıemiroğulları lehine değişiyor.
Mezar Taşları Tuz Taşı Olarak Kullanılmış
Yüzyıllar boyunca halk arasında "gavur mezarlığı" olarak bilinen bu bölgede, mezar taşlarının bir dönem hayvanlara tuz yalatma taşı olarak kullanıldığı biliniyor. Ancak son yıllarda yapılan arkeolojik incelemeler, buradaki mezarların Tacettin Bey’in askerlerine ait olduğunu ortaya koydu.
Türk-Müslüman Mezarlığı Olarak Tespit Edildi
Uzmanlar, yaklaşık 100 mezarın yerinin kesin olarak tespit edildiğini ifade ediyor. Tomağan Mezarlığı, Anadolu’daki beylikler arası mücadelelerin somut tanıklarından biri olarak kabul ediliyor. Tacettin Bey’in naaşının ise sağ kalan askerleri tarafından Niksar’a taşındığı ve oraya defnedildiği düşünülüyor.
Akademik Değerlendirme
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tarih Bölümü'nden Dr. Öğretim Üyesi İsmail Turan, "Hacı Emir İbrahim Bey’in hastalığı sonrası yerine geçen oğlu Süleyman Bey ile yaşadığı taht mücadelesinden yararlanmak isteyen Tacettin Bey, Niksar’dan 12 bin kişilik ordusuyla sefere çıkar. Ancak Tomağan Mezarlığı’nda Süleyman Bey’in kurduğu pusu sonucu 3 bin askeriyle birlikte hayatını kaybettiği bilinmektedir. Daha önce 'gavur mezarlığı' olarak bilinen yerin yapılan araştırmalarla Türk-Müslüman mezarlığı olarak tespit edildi. Yaklaşık 100 mezarın yeri kesin olarak belirlendi" dedi.
