Türkiye 2035'te Nadir Toprak Elementleriyle Söz Sahibi Olabilir

Eskişehir'de gerçekleştirilen değerlendirmelere göre, nadir toprak elementleri, cep telefonlarından rüzgar tribünlerine ve savunma sanayine kadar birçok alanda kritik rol oynamaktadır. Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Sendir, bu elementlerin jeopolitik önem taşıdığını ve artan talep karşısında sınırlı arzın rekabeti artırdığını belirtti.

Çin'in Tekeli ve Rekabet Ortamı
Sendir, dünya genelinde nadir toprak elementleri üretiminde lider ülkenin Çin olduğunu ifade etti. Çin, 800 milyon tonluk rezervi ile dünyanın en büyük nadir toprak elementleri yatağına sahip. Üretim kapasitesi dünya pazarının yüzde 60'ını, işleme kapasitesi ise yüzde 90'ını elinde bulunduruyor. Bu durum, lisanslama ve fiyat belirleme konusunda Çin’i tek yetkili kılmakta. Diğer yandan, ABD, Kanada, Avustralya ve Hindistan gibi ülkeler yeni rezerv alanları bularak bu rekabete katılmaya çalışıyor. Son günlerde ABD ile Ukrayna arasındaki iş birliği ise Çin’in tekelini kırma çabalarında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

Ülkemizdeki Rezervler ve Önemi
Nadir toprak elementleri, yeşil enerji dönüşümünde ve savunma sanayinde de kritik bir öneme sahip. Örneğin, F-35 savaş uçaklarında 400 kg’dan fazla nadir toprak elementi kullanılıyor. Türkiye'nin savunma sanayine yaptığı yatırımlar göz önüne alındığında, kendi yataklarının bulunması büyük önem taşıyor. Eskişehir Beylikova’da keşfedilen 694 milyon tonluk rezerv, Çin’den sonra dünyanın ikinci büyük yatağı olma özelliği taşıyor. Pilot tesis kurulduğunda, 570 bin tonluk üretim ve saflaştırma gerçekleştirilecek. Bu, Türkiye'nin sadece üretici değil, aynı zamanda katma değer üreten bir ülke konumuna gelmesinde büyük bir adım olacak. Türkiye, uluslararası standartlarda rezerv hesaplamaları, gelişmiş saflaştırma tesisleri ve çevre dostu üretim yöntemleri ile bu potansiyeli değerlendirmeye yönelik çalışmalar yapıyor. Yenilenebilir enerji alanında da rüzgar türbinleri ve elektrik motorlarında kullanılan kalıcı mıknatısların üretimi büyük önem taşıyor. Türkiye, rezerv sahibi bir ülkeden, katma değer üreten bir ülkeye dönüşme yolunda önemli adımlar atıyor. 2035 yılına ulaşıldığında, doğru adımların atılması durumunda Türkiye’nin söz sahibi ülkeler arasında yer alması muhtemel görünüyor.