Gini Katsayısı ve Hesaplama Yöntemi
Edinilen bilgilere göre, Gini katsayısı, hanelerin yıllık gelirleri üzerinden hesaplanıyor. Bu hesaplamada, gelir referans döneminde ödenen vergiler ve yapılan transferler düşüldükten sonra hanelerin kullanılabilir gelirleri dikkate alınıyor. 2025 yılı sonuçları ile birlikte, idari kayıtlardan elde edilen vergi ve sosyal güvenlik primleri de brüt gelir hesaplamasına dahil edildi. Yapılan araştırmalar sonucunda, Gini katsayısının bir önceki yıla göre 0,003 puan azalarak 0,410 seviyesine düştüğü belirlendi. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısının 0,473, emekli ve dul yetim maaşları hariç tutulduğunda ise 0,420 olarak tespit edildi.Gelir Dağılımındaki Değişiklikler
Toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği payın, en düşük gelir elde eden yüzde 20’sinin payına oranı, bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak 7,5 olarak hesaplandı. Aynı şekilde, gelirden en fazla pay alan yüzde 10’unun elde ettiği gelirin, en az pay alan yüzde 10’un elde ettiği gelire oranı ise 0,4 puan azalarak 12,9 olarak belirlendi. Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri ise 662 bin 414 TL olarak kaydedildi.Hanehalkı Gelirleri Üzerine Analizler
Türkiye’de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir fert geliri, bir önceki yıla göre yüzde 77,3 artarak 332 bin 882 TL’ye yükseldi. Tek kişilik hanehalklarında yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri ise 418 bin 025 TL olarak belirlendi. Çekirdek aile bulunmayan hanehalklarının yıllık ortalama gelirleri 386 bin 713 TL iken, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının gelirleri 338 bin 164 TL oldu.Maaş ve Ücret Gelirinin Payı
Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, yüzde 49,7 ile maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırada yüzde 18,3 ile müteşebbis geliri yer alırken, üçüncü sırayı yüzde 18,2 ile sosyal transfer geliri oluşturdu. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 15,6, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 89,3 olarak gerçekleşti.Eğitim Durumuna Göre Gelirler
Yıllık ortalama esas iş geliri, yükseköğretim mezunlarında 566 bin 839 TL olarak tespit edilirken, lise mezunlarında bu değer 376 bin 932 TL, lise altı eğitimlilerde ise 290 bin 323 TL olarak kaydedildi. Geçen yıla göre en yüksek artış yükseköğretim mezunlarında, en düşük artış ise lise mezunlarında gözlemlendi. Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış, inşaat sektöründe yüzde 79,0 olarak kaydedildi.İşverenlerin Gelirleri
Yıllık ortalama esas iş gelirleri, işverenlerde 1 milyon 204 bin 791 TL, ücretli maaşlılarda 379 bin 047 TL, kendi hesabına çalışanlarda 348 bin 045 TL ve yevmiyelilerde ise 186 bin 682 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre en yüksek artış, ücretli ve maaşlılarda gözlemlenirken, en düşük artış işverenlerde oldu.Gelir Eşitsizliği ve Bölgesel Dağılım
Araştırmalar, en düşük gelir seviyesinin TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleştiğini ortaya koydu. Gelir eşitsizliği en fazla TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) bölgesinde tespit edildi. P80/P20 oranının en yüksek olduğu bölgeler ise sırasıyla TR71, TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) ve TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) olarak belirlendi.Çalışma Durumu ve Gelir Grupları
Bir önceki yıla göre son yüzde 10’luk grupta yer alan bireylerin yüzde 68,1’i aynı gelir grubunda kalırken, işsiz olan bireylerin yüzde 38,7’sinin 2025 yılında çalışmaya başladığı tespit edildi. Ayrıca, işgücüne katılmayan bireylerin yüzde 10,1’i işgücüne katıldı.
