Kadınların yumurta dondurma işlemi, son yıllarda özellikle kariyerlerini ön planda tutan kadınlar arasında giderek yaygınlaşmaktadır. ABD’nin büyük markaları, çalışan kadınların çocuk doğurmak için kariyerlerinden vazgeçmemeleri adına "yumurta dondurma ödemesi" sunmaktadır. Türkiye'de de bu uygulamaya ilgi artmış durumda. Prof. Dr. Mustafa Bahçeci, "6 ay önce Sağlık Bakanlığı tarafından yumurta dondurmanın yasal sınırlarının genişletilmesi sonrasında büyük bir talep var" şeklinde bilgi vermektedir.
Yumurta Dondurma İşlemi ve Yasal Düzenlemeler
Kadınların annelik hayallerini etkileyen iki temel faktör bulunmaktadır. Bunlardan biri erken menopoz, diğeri ise kariyer yapma isteğidir. Bu iki unsur, kadınların doğurganlıklarını olumsuz etkileyebiliyor. Ayrıca, geçtiğimiz yıl yapılan tüp bebek yönetmeliği değişikliği ile erken yaşlarda yumurtalık rezervi azalmış veya erken menopoza girme riski taşıyan kadınlar artık yumurtalarını dondurabiliyor.
Dünya genelinde, Facebook ve Apple gibi markalar çalışan kadınlarının kariyerlerinden vazgeçmemeleri için yumurta dondurma ödemeleri yapmaktadır. Ünlü Hollywood isimleri de yoğun iş temposu nedeniyle bu işlemi tercih edenler arasında yer alıyor.
Erken Menopoz Korkusu ve Türkiye'deki Yasal Haklar
30 yaş altındaki her bin kadından biri, 30 yaş üstünde ise yüzde biri erken menopoz riski ile karşı karşıyadır. Bu durum, çocuk sahibi olma isteğini olumsuz etkileyen önemli bir faktördür. Türkiye'de Sağlık Bakanlığı'nın geçtiğimiz yıl yayınladığı yeni yönetmelikle, erken menopoz riski taşıyan kadınların yumurta veya yumurtalık dokularını dondurabilmeleri sağlanmıştır.
Yeni düzenleme ile, bu işlemi gerçekleştirecek kadınların, üç uzman doktordan oluşan bir sağlık kurulundan onay alması gerekmektedir. Ülkemizde yumurta dondurma işlemi, ilk olarak 2010 yılında sınırlı koşullarda izin verilmişti.
Yumurta Dondurma Uygulaması ve Başarı Oranı
Uygun şartlar altında gerçekleştirilen bir yumurta dondurma işlemi sonrası elde edilen canlılık oranları yaklaşık yüzde 90 civarındadır. Uzmanlar, yeni protokollerle bu oranı yüzde 100'e yaklaştırmayı hedeflemektedir. Yumurta hücrelerinin dondurulması, embriyo dondurmaya kıyasla daha hassas bir süreçtir. Prof. Dr. Bahçeci, bu işlemi yapacak kişilerin ciddi bir eğitim alması gerektiğini vurgulamaktadır. Ülkemizde bu konuda tecrübeli uzman sayısı oldukça azdır.