Tunceli'nin Pülümür ilçesine bağlı Dereboyu köyünde bulunan buz mağarası, uzun süredir araştırılmadığı için gizemini koruyor. Bu mağara, geçmişte köylüler tarafından yaz aylarında buzdolabı işlevi görüyordu. Dereboyu Köyü Muhtarı Hayri Doğan, mağaranın soğuk hava deposu ve stok sahası olarak kullanıldığını belirtti. Ancak, mağaranın tahrip olduğu ve buzulların azaldığı bilgisini verdi. Mağara, insan girişi açısından tehlikeli bir durum arz ediyor ancak devletin buraya el atması durumunda turizm potansiyeli taşıdığına dikkat çekti.
Mağarayı ziyaret eden Kırsal Kalkınma ve Kırsal Turizm Gönüllüsü Mustafa Bektaş, bu yapının Türkiye'deki nadir buz mağaralarından biri olduğunu ifade etti. Hava sirkülasyonunun kapanması nedeniyle buzların erime tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu vurguladı. Eğer uzmanlar gerekli incelemeleri yapar ve sağlıklı bir çalışma gerçekleştirilirse, buranın Türkiye'de önemli bir turizm merkezi olabileceğini belirtti.
Mağara, halk arasında buzhane olarak anılıyor. Pülümür Belediye Başkanı Müslüm Tosun, geçmişte bölge halkı tarafından soğuk hava deposu olarak kullanıldığını, ancak günümüzde turizm açısından değerlendirilebileceğini söyledi. Bu konuda Kültür Müdürlüğü'ne araştırma talebinde bulunacaklarını belirten Tosun, sağlıklı bir ortam yaratılması durumunda bölgeye turist çekebileceğini ifade etti.
