Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, bugün gerçekleştirdiği yazılı açıklamada, dış ticaret endekslerini detaylı bir şekilde değerlendirdi. Bu yılki ihracat gerilemesinin önceden tahmin edilen bir durum olduğunu vurgulayan Zeybekci, "Dolardaki küresel güçlenme ve emtia fiyatlarındaki düşüş, 2015 ihracatımıza 20 milyar dolarlık bir negatif etki yapma potansiyeline sahip" dedi.
Zeybekci, ilk 5 ayda bu etkilerin beklenildiği gibi gerçekleştiğini belirtti. Örneğin, euro/dolar paritesindeki gerilemenin 6 milyar dolara yakın, emtia fiyatlarındaki düşüşün ise 5,5 milyar dolara yakın bir azalma yarattığını ifade etti. Dolayısıyla, dolar ve emtia fiyatlarının toplam etkisinin yaklaşık 11,5 milyar dolar olduğuna dikkat çekti. Eğer bu fiyatlar sabit kalsaydı, ihracatın 11,5 milyar dolar daha yüksek olacağını vurguladı. İhracatçıların, bu negatif etkinin yarısını daha fazla mal satarak telafi ettiğini ekledi.
Nisan Ayı Dış Ticaret Endeksleri
Bakan Zeybekci, Nisan ayı dış ticaret endekslerinin de benzer bir durumu ortaya koyduğunu belirtti. İlk 4 ayda miktar endeksinde ortalama yüzde 3 artış yaşanırken, fiyat endeksinde yüzde 8,3'lük bir gerileme söz konusu oldu. Bu durumu, geçen yılın ilk 4 ayında 100 adet malı tanesi 100 dolardan satarken, bu yıl 103 adet malı tanesi 91,7 dolara satış yaparak örneklendirdi. Zeybekci, bu durumun sadece Türkiye’ye özgü olmadığını, dünya genelinde ihracatın düştüğünü de sözlerine ekledi.
Zeybekci, Euro Bölgesi ve petrol ihracatçısı ülkelere yapılan ihracatın yoğunluğu sayesinde Türkiye’nin bu olumsuz durumu kısmen telafi edebildiğini ifade etti. Ayrıca, paritedeki ve emtia fiyatlarındaki gerilemenin Eylül ayından itibaren hafifleyeceğini öngördüğünü ve Sonbaharda daha iyi ihracat rakamları beklediğini dile getirdi. Ancak, yıl genelinde daha fazla mal ihraç edilse de, dolar bazında ihracatın 2014 seviyesinin altında kalma riski bulunduğunu belirtti.
İthalat ve Dış Ticaret Açığı
Zeybekci, ithalatta önemli bir gerileme yaşandığını ve bunun dolardaki küresel değer artışı ile emtia fiyatlarındaki düşüşten kaynaklandığını belirtti. Ayrıca, Ekonomi Bakanlığı tarafından alınan ithalat tedbirlerinin etkili olduğunu ve bu tedbirlere devam edeceklerini vurguladı. Bakan Zeybekci, dış ticaret açığında bu yıl önemli bir daralma beklediklerini ve cari açığın da 40 milyar dolar civarına gerileyeceğini ifade etti.